Nog nooit situeerden zoveel kiezers zichzelf ‘in het centrum’. En toch stemt de kiezer steeds minder voor een centrumpartij. De kiezer voelt zich centrum, maar stemt steeds meer voor de extremen op rechts en links. Als een centrumpartij als cd&v terug vooruit wil gaan, moet het een overtuigend antwoord formuleren op deze merkwaardig paradox.

Merkwaardig paradox

Het gaat hier immers over een echte paradox, met name een ‘schijnbare tegenstelling’. Heel wat partijen zijn immers niet zuiver links of zuiver rechts. Het socio-economische programma van het VB is haast even links als dat van de PVDA (!) terwijl ze op maatschappelijk vlak dan weer extreemrechts zijn. Vooruit positioneert zich socio-economisch centrumlinks, maar maatschappelijk schuiven ze steeds meer op naar centrumrechts. Kiezers stemmen dus steeds meer op partijen die ‘wat van links en wat van rechts’ combineren. Die combinatie van links en rechts behoort evenwel normaal tot het centrum! Het probleem is dus niet dat het politieke centrum aan het leeglopen is, maar wel dat de traditionele centrumpartijen als cd&v (en Open VLD) niet meer in staat zijn om op een herkenbare manier uit te drukken waar het centrum voor staat! Het is bij gebrek aan herkenbaarheid van de centrumpartijen dat centrumkiezers steeds meer stemmen op partijen die links en rechts combineren.

Wat betekent het dan wel om een centrumpartij te zijn?

Als cd&v moeten we concreet maken waar we zelf voor staan én waarin we verschillen van onze meest nauwe concurrenten op de rechter- en linkerflank, met name N-VA en Vooruit. De lijn van cd&v is de volgende: we stellen werk centraal en koppelen dit aan sociale bescherming. Meer verantwoordelijkheid in ruil voor meer solidariteit. Die lijn moeten we als cd&v nu heel concreet maken. Ten aanzien van N-VA wil cd&v de koopkracht van de gezinnen versterken door de indexering van de kinderbijslag op tafel van de Vlaamse regering te leggen bij de begroting in september. Dat moeten we absoluut binnenhalen. Het verschil met Vooruit is dan weer dat zij het ‘basisbedrag willen verlagen om de sociale toeslagen te verhogen’ dixit fractieleidster Goeman. Cd&v wil daarentegen het basisbedrag van de kinderbijslag verhogen, want dat komt ten goede aan àlle werkende gezinnen. Het verschil met Vooruit zit ook in het feit dat voor cd&v sociale bescherming geen hangmat is, maar dat solidariteit enkel houdbaar is indien iedereen voor zijn verantwoordelijkheid geplaatst wordt. De opvolging van werklozen mag in deze tijden van arbeidskrapte zeker wat strenger, bijvoorbeeld door de werkloosheidsuitkering degressief te maken in de tijd. Vooruit steunde daarentegen vorig jaar nog het voorstel van de PS om wie zelf ontslag neemt ook een uitkering te geven. Dat zal zonder cd&v zijn!

Eigen invulling aan het centrum

De komende maanden moet cd&v met concrete voorstellen en voorbeelden aantonen hoe het zelf invulling geeft aan het centrum, én waarin het verschilt van andere partijen op links en op rechts. Aantonen waar we voor staan, dat is de enige manier voor cd&v om terug vooruit te gaan. The only way is up!