Collega’s,
De voorbije weken werd er vanop de oppositiebanken beweerd dat er zogezegd zou ‘bespaard’ zou worden op de zorg in Vlaanderen
Wel, niets is minder waar
Het budget voor welzijn en zorg stijgt komend jaar van 13,2 naar 15,6 mia
Dat is een groei van 18%,
in amper één jaar tijd
Nooit eerder nam het budget voor zorg in VL zo snel toe
Om de oppositie een idee te geven van de omvang van deze stijging,
heb ik dit ook even vergeleken met het federale budget voor volksgezondheid
En wat blijkt?
Het budget voor het RIZIV stijgt volgend jaar met 10%
Dat is amper de helft van de stijging van het Vlaamse budget voor zorg en welzijn
We hebben dus geen socialisten nodig om fors te investeren in sociaal beleid in VL
Nu collega’s, belangrijker dan de stijging van de budgetten,
is natuurlijk wat we ermee gaan doen
In de eerste plaats gaan de extra middelen naar de kinderopvang
Het budget voor kinderopvang stijgt met 30%, in amper één jaar tijd
Ook dat is een nooit geziene investering
Daarmee geven we uitvoering aan de kamerbrede resoluties van de onderzoekscommissie
zo wordt het aantal inspecteurs verdubbeld
Dat moet ons in staat stellen om sneller te detecteren waar het fout loopt
Maar het overgrote deel van de extra middelen investeren we in de 97% van de crèches waar alles wel verloopt zoals het hoort
Zij die het wel goed doen, verdienen en krijgen meer dan ooit onze volle steun
Concreet wordt voor 30.000 plaatsen in de kinderopvang de subsidie verdubbeld,
(van 6,600 euro per plaats per jaar naar 12,500 euro;)
Die extra middelen kunnen de crèches zelf aanwenden om de lonen van de kinderbegeleiders te verhogen of om hun werkdruk te verlagen
Want pas wanneer we erin slagen om de komende jaren meer mensen te overtuigen om te kiezen voor een job als kinderbegeleider,
is op termijn ook een stapsgewijze daling van de kindratio haalbaar,
(We vergeten ook de ouders niet
Het aantal plaatsen met een ‘inkomensafhankelijk tarief’ wordt verder uitgebreid met nog eens 3000 plaatsen
Concreet betekent dit een halvering van de gemiddelde dagprijs,
van 30 naar 15 euro per dag)
Naast kinderopvang gaan er in deze begroting ook heel wat extra middelen naar mensen met een beperking
deze legislatuur stijgt het budget voor gehandicaptenzorg met 30%
Voor het eerst zijn we erin geslaagd om de wachtlijst voor prioriteitengroep 1 helemaal weg te werken
Ten derde laten we ook de ouderen niet in de kou staan
Recent had de oppositie nog kritiek op het feit dat de zorgpremie geïndexeerd wordt,
maar de zorgbudgetten niet
Wel, collega’s, ook dat is slechts een halve waarheid.
Vooreerst stijgt het zorgbudget voor alle zorgbehoevenden met 60 euro per jaar
Maar de extra middelen gaan vooral naar ouderen met een laag inkomen in een woonzorgcentrum
Hun zorgbudget stijgt gemiddeld met 120 tot 205 euro extra, bovenop de index
In totaal ontvangen zorgbehoevende bewoners van een woonzorgcentrum tot 818 euro per maand aan Vlaamse Sociale Bescherming, bovenop hun pensioen
En om te voorkomen dat de gestegen energieprijzen onverkort zouden worden doorgerekend aan de bewoners,
werd vorige week daarenboven een energiepremie toegekend aan de woonzorgcentra ten bedrage van 364 euro per bewoner
Collega’s,
Niet alleen in de zorgsector, maar zowat alle sectoren kampen met een tekort aan personeel
Om de acute krapte op de arbeidsmarkt aan te pakken,
vergroten we de kloof tussen werken en niet-werken door de jobbonus op te trekken
Een half miljoen Vlamingen hebben deze maand reeds hun jobbonus aangevraagd
Voor hen komt er tot 700 euro extra bij, netto,
Zo steunen we net die groep die niet kan genieten van het sociaal tarief en voor wie de indexering van hun loon niet volstaat om de gehele energiefactuur te dekken
Collega’s,
Met deze begroting blijven we ook de gezinnen volop steunen
Naast de investeringen in kinderopvang en de verhoging van de jobbonus
Komt er ook een versterking van het groeipakket
Zoals u weet, bleek de volledige indexering van het groeipakket niet haalbaar,
Maar voor meer dan 400.000 gezinnen met een laag inkomen zal het groeipakket volgend jaar wel degelijk welvaartsvast blijven
Vorige maand kregen zij reeds 100 euro extra sociale toeslag uitbetaald
Volgend jaar krijgen ze daar 280 euro bovenop
Daarenboven wordt deze groep uitgebreid met nog eens 50.000 gezinnen
Trouwens, het groeipakket is één van de punten waarop meerderheid en oppositie wél op eenzelfde lijn zitten,
want ook de voorstellen die de oppositie hier in het parlement zelf heeft neergelegd, focussen net op die sociale toeslagen
Daarenboven wordt voor ALLE gezinnen het basisbedrag terug geïndexeerd aan 2%
Voor een gezin met twee kinderen betekent dat 165 euro extra
En voor de halfwezen stijgt het groeipakket met 620 euro per jaar extra,
Daarmee verwezenlijken we de vraag van 10,000 weduwes en weduwenaren in VL
Ook de jeugdhulp en de jeugdverenigingen krijgen in deze begroting extra impulsen
Collega’s,
Ondanks de forse stijging van het budget voor welzijn en zorg
En ondanks de honderden miljoenen aan energie-steun voor ondernemingen, sociale organisaties en verenigingen
Zal de Vlaamse begroting tegen 2027 structureel terug in evenwicht zijn
Dat neemt niet weg dat de begroting een zorg van ons allen moet zijn en blijven
Het tekort bedraagt volgend jaar nog steeds 2 mia euro
Deze legislatuur zal de Vlaamse schuld in omvang bijna verdubbelen
En de komende jaren zullen de rente-uitgaven verdriedubbelen
Ik moet dan ook zeggen dat ik lichtjes verbijsterd was toen ik recent las dat de collega’s van groen het begrotingstekort afdeden als ‘een intellectueel zwaktebod’
Daarover verschillen we alvast wél fundamenteel van mening met de oppositie
Als cd&v investeren we meer dan ooit in zorg,
Maar we doen dit zonder de begroting te laten ontsporen
Een begroting die structureel op orde is, is trouwens de enige garantie is om ook in de toekomst nog te kunnen blijven investeren in maatschappelijke noden zoals zorg of hernieuwbare energie
Tot slot collega’s,
In deze begroting zitten voor cd&v drie belangrijke speerpunten:
Ten eerste, gaan de middelen voor kinderopvang op één jaar tijd omhoog met bijna één derde, dat is een nooit eerder geziene investering
Ten tweede, blijft het groeipakket voor kwetsbare gezinnen welvaartsvast;
Ten derde, voor zorgbehoevende ouderen in een woonzorgcentrum stijgt het totale Vlaamse zorgbudget tot 800 euro per maand, bovenop het pensioen.
Deze begroting zal straks dan ook op onze goedkeuring kunnen rekenen.
Ik dank u